Nếu phải tranh đấu cho chí cả thì họ dám chết sống. Nếu họ càng trở thành một kẻ đáng thương hại, dù có tâm hồn cao thượng thì người thanh niên càng bớt yêu họ. Vì bị bỏ liều nên một số lớn thanh niên ngày nay vô tình sống trong bao nhiêu tội ác về xác thịt rất tổn hại cho sức khỏe cũng như tinh thần chúng.
Tôi vẫn trong cơ cấu ái tình bạn trai cũng có những yếu tố tinh thần. Họ coi thường những tập quán đạo đức mà họ làm rất chu đáo lúc ấu trĩ. Một tình yêu như vậy sẽ tạo cho bạn một ngày mai đầy mắc cỡ, hối tiếc sau khi đã làm bạn mất giờ, mất của, có khi mất tiếng tốt nữa.
Song dù sao thái độ quân tử của họ cũng đáng quý mến. Giáo sư nói ba phút sau khi đi qua khỏi ông từ, ông mới hiểu được lời ông ấy nói. Không phải họ chỉ hồi tưởng những thú ái ân, mà vì giàu lý trí, ký ức họ thường quay lại trong đầu óc những kỷ niệm pha màu sắc ân nghĩa.
Đọc hạnh các thánh công giáo, gương danh nhân thế giới ta thấy bao nhiêu gương người nam tỏ ra có ý chí phi thường nhất là khi ý chí ấy được đượm ơn thánh của Thượng đế. Trong chương sau khi bàn vấn đề đời sống xã hội của bạn trai tôi sẽ bàn rộng về vai trò của họ trong xã hội tương lai của dân tộc và thế giới. Tâm hồn con người thời đại quay cuồng trên một thảm kịch diễn ra bốn phương nào loạn dâm, bóc lột, giả hình, mưu mô, xảo quyệt, trụy lạc, ghen tương, nghi kỵ, chém giết, phản nộp, đàn áp, quy mọp, bạc nghĩa, du nịnh.
Một số bạn trai, đáng thương hại, lúc nào tuổi dậy thì có thứ mồ hôi bay mùi khó chịu. Người lớn có rầy thì họ cho là bó buộc, là hủ lậu. Éo le thay cho cuộc đời.
Trời ơi! Thưa bạn, nó con khỉ và lục phá vô số, một ngày bị rầy đánh không biết mấy chục lần. Phải nói thẳng là chiến dịch ái tình đang rần rật diễn ra trong xã hội học đường ở thành thị cũng như thôn quê ngày nay. Nói cho họ biết không nên khinh người nhưng phải trọng mình.
Họ thấy có cảm tình với cái vẻ đẹp thiên nhiên. Những điều mà bạn trai tu hành được thế lại bằng tươi trẻ, tinh tế, cao thượng. Biểu lộ con người của mình để bạn gái quý phục ư.
Có kẻ mai một uổng đời. Trong mấy đoạn trên, có chỗ tôi vạch cho bạn thấy những khía cạnh bi quan, buồn chán của bạn trai. Anh hai đang ngủ hả họng, họ lấy muối bọt và cột con tép sống nhét vô.
Đó là chưa nói, sự già trước tuổi, sự khằn đi, rã rời đi từ thể xác đến tâm hồn của bạn trai bôn tẩu trong cơn lốc vật chất của đường đời. Về lợi ích của hai thứ tinh thần nầy, là chúng bỏ túc nhau. Thiếu gì bạn trai làm trối chết nhiều việc vực nhọc chỉ vì người ta cho mình uống nước ngọt.
Tưởng sao? Cậu nổi cộc. Nếu tôi nói về đường tình cảm nhất là trong lãnh vực ái tình bạn trai là phái yếu còn về ý chí tôi phải công nhận bạn trai là phái mạnh. Còn người nam cũng có lúc tuyệt vọng như bạn gái nhưng không thường tự tử đâu mà hễ gặp sớm duyên mới thì người tình xưa chóng thành kỷ niệm.