Tôi đồng ý tôn giáo, luân lý ảnh hưởng lương tâm, có thể làm cho nó tế nhị, phức tạp hơn chớ không sáng tạo vì nó là một bẩm sinh của con người. Thượng đế là Đấng Vạn năng có thể sáng tạo Nhân tổ. Tôi có dịp bàn chuyện riêng với ông, ông tỏ ra đầu óc độc lập lắm.
Sự hợp tác sinh lý nầy cũng giống về bản chất ở con người. Còn em trai coi bộ lôi thôi, thay đồ ra ngồi võng, nói qua loa trả lời vừa đủ khi chị dâu hay anh rễ hỏi. Tình tâm giao lý tưởng là một kho vàng mà cho đặng giữ phải dùng nhân đức, chớ không bằng những bộc lộ tình cảm, có màu sắc nhục dục.
Trong cuộc sống xã hội, họ thấy người đua chen nhau tranh giành chức vị. Khỏi cần nói bạn cũng dư biết tình yêu của một chàng thanh niên đối với một thiếu nữ nồng nhiệt hay lạnh nhạt tùy kẻ nầy đẹp ít hay đẹp nhiều. Ngoài xã hội họ quan tâm đến phép lịch sự.
Được chỉ giáo, trông nom thì đáng khen lắm. Có hạng nam thanh khi gió tình về xao động vườn lòng quan niệm một người vợ đơn sơ thuộc giai cấp của họ. Họ cố gắng đi đứng cho yểu điệu, kiểu nào đó, nói chuyện phải niểng đầu, bẻ môi, sửa giọng, cười duyên, liếc điệu, kiểu nào đó để được ai cũng kêu mình là cô.
Jean Le Presbytre trong cuốn Toi quy deviens homme có dẫn lời nầy của Anatole France: Hồi tôi còn con nít, tôi thông minh. Họ không thấy nổi manh tâm của bạn trai nhất là khi gặp đau khổ. Sau cùng vợ anh kiếm được, dẫn anh về và anh cảm thấy đời anh chỉ vui khi anh đút đầu vô vòng dây tự tử.
Còn thấy giáo thì họ coi là tên mua văn bán chữ mặc dầu có một thiểu số quên sứ mệnh giáo dục của mình. Có khi giả bộ khiêm tốn cho sự khen được gia trọng. Ơû đây tôi bất đồng ý kiến hẳn với một số nhà giáo dục duy vật chủ trương lương tâm là một mớ công thức lễ giáo mà xã hội nhồi nhét vào đầu óc con người, trong đó có bạn trai.
Họ nói cả việc rắc rối trong gia đình. Lòng bạn tâm giao là cung điện trong sạch ngạt mùi thơm thánh đức để họ phú thác tâm hồn. Tôi đã gặp trên hai nam thanh khật khùng, tướng diện cà ngất, cà ngơ, ăn nói nhểu nhảo mà hay chọc gái, gặp giai nhân đi theo ngó cách trắng trợn.
Những mộng lớn của 90% nam thanh đều quay quần xung quanh những vấn đề đó. Bạn gái thích nhớ những chuyện ăn thua đến tình cảm, đập trực tiếp vào ngũ quan và rất ngán những gì bắt suy nghĩ, cực trí. Song dù sao thái độ quân tử của họ cũng đáng quý mến.
Mà lên 17 tuổi, tôi đần độn. Có hạng nam thanh khi gió tình về xao động vườn lòng quan niệm một người vợ đơn sơ thuộc giai cấp của họ. Gặp con nít ai cũng tấp vô giành lon, giựt đạn, chia bánh, xô đẩy, cặp kè.
Vì có những thứ tâm giao nói trên, nên tình tâm giao nhiều khi bị nghi ngờ. Vì háo sắc, vì muốn yêu nhiều và được yêu lại nhiều, không thiếu bạn trai bố trí mặt trận xã giao của mình như lưới nhện. Thưa bạn, tất cả những vấn đề nầy nếu không giải quyết theo bạn, do bạn thì có lẽ hơi tệ đó chớ hỏng thì không đâu.