Bạn trai sống phong phú bằng giác quan lắm. Nhưng phiền một nỗi là cứ lăn mình vào cõi chết. Mà nhất là bạn trai được ân huệ hơn bạn gái ở chỗ dồi dào đời sống tinh thần.
Đời sống hướng hạ của họ không bao giờ có tín ngưỡng cao cả vì sa lầy trong tội ác. Cha sợ mích lòng mẹ lắm nên đâu có nghĩ không để mẹ tự do đi chỗ nầy chỗ nọ. Coi chừng hồi mình dặn, họ dạ dạ, vâng vâng mà không hiểu hết ý mình đâu.
Cha đánh má, chị hay em gái buồn khóc, còn họ can thiệp, lên tiếng trách cha. Khi chưa bước được vào một nấc nào của cây thang danh dự thì khôn nhất là luyện cho mình một nghề nếu thấy con đường thi cử cứ luôn lận đận. Họ cũng ngang dọc vậy, cũng lỗ mãng vậy nhưng trước những công việc nghiêm trang họ cảm thấy mình bé yếu ngu dốt, bất tài, vô đức.
Bạn gái bị mụn nghe khổ vì sợ mất duyên, bạn trai cũng không khỏi lo âu đâu. Sau cùng họ mắc câu mà khi hay được mưu thần chước quỷ thì đời đã hoen ố. Tôi thấy lời phê phán nầy gắt quá.
Một điều đáng lưu ý là bạn trai thiếu nhi có ý muốn mạnh nhưng vì tinh thần chưa già giặn, họ rất dễ đổi ý. Đứng trước bạn gái chẳng những họ để tâm hồn run động vì những nét kiều diễm bên ngoài như mái tóc mây quăn dợn, vừng trán dịu hiền, cặp mày ngây thơ, đôi mắt trong như nước hồ thu, gò má tợ hai chiếc hường, làn môi xinh thắm, đồng tiền và cằm đặm duyên. Mà tại vấn đề hay vật khách quan nào đó có một cái gì nổi bật lên kích thích họ, họ như cái máy để ý tới rồi cũng như máy phán đoán, đánh giá trị hư thực, trúng, sai.
Tự do cá nhân ăn nói, xê dịch của họ bị giam lại như nhốt tù. Còn người cha hai sương một nắng cày sâu cuốc bẫm, người cha bạo lực lao tâm trong các công sở, các xí nghiệp tư, các hầm mỏ, công trường, v. Jean Le Presbytre trong cuốn Toi quy deviens homme có dẫn lời nầy của Anatole France: Hồi tôi còn con nít, tôi thông minh.
Ý chí còn kiệt lực vì đối tượng yêu không phải là sự thỏa mãn tình yêu trong sạch mà là ước vọng đê hèn trong phập phồng. Xưa nay trong đạo đàn bà, Chữ trinh kia cũng có ba bảy đường. Bạn gái đích thị là đa số hay khiêu khích trận giặc ái tình mà không biết tự vệ.
Họ muốn đảm đương hơn là được đảm đương. Tránh lối vô đề đột ngột cũng như kỵ các danh từ thô lỗ. Giá người ta để ý đ ào luyện họ về phương diện nầy thì xã hội chắc có khá đông nhân tài kinh bang tế thế hơn.
Bạn trai thân mến! Bạn thấy chưa, Đấng Quan phòng trong chương trình tình yêu bao la đã từ đời đời nghĩ đến giá trị của đời bạn. Tôi nói phần nào vì lắm lúc tôi nghĩ: trong gia đình người đàn bà ít nằm nghỉ, lo làm các việc nhỏ nhặt suốt ngày, gọi được là làm nhiều việc hơn đ àn ông, ít ăn uống hơn đàn ông, lại phải sinh đẻ mất nhiều sinh lực mà tại sao phần đông sống lâu hơn đ àn ông? Phần đông chúng ta còn bà nội, bà ngoại nhiều hơn ông nội, ông ngoại. Mấy tháng được họ mặc áo sơ mi thông thường, nay họ mặc rộng như bồng bột, bao nhiếm hay mặc châït rất châït bó thân tựïa đòn bánh tét.
Bổn phận nhà giáo dục là giúp bạn trai đạt những hy vọng bằng những chuẩn bị thiết thực là học tập, là tu đức, là chất chứa kinh nghiệm. Còn Brizeux lúc đời đang lên có lần cao hứng nói: Tôi muốn làm César hay không làm gì hết. Những bộ phận sinh lý của họ được sáng tạo theo kiểu cách riêng để làm cha, để gánh vác gia đình.