Ngó mặt họ thì biết: ta thấy họ mất tự nhiên. Người lớn có rầy thì họ cho là bó buộc, là hủ lậu. Ơû thời đại ta cần những bàn tay tái tạo tâm hồn, cần những thủ lĩnh già tay ấn.
Tôi biết khi người ta bàn vấn đề nầy cho bạn, thưa người bạn trai quen biết và chưa quen biết, người ta hay lòng dòng, xa xôi. Phản ứng tâm lý đối ngoại của họ khi bị ai đả kích là quần quằn, quạu quọ. Một Phao lo, một Vincent de Paul, một Phan văn Minh chẳng hạn.
Còn bao nhiêu vòi lửa ô uế phát xuất từ cõi lòng thờ lạy vật chất, tàng trữ như uế vật trong cái nhà mà Đức Giê Su gọi là mả tô vôi. Cái nạn lông ben cũng là cái nạn bạn trai rất khiếp. Họ thấy lòng mình rạo rực lên những ý nghĩ xa xôi, những ước vọng không bờ bến, những phút trống rỗng như sa mạc.
Có người hơi khác Thúc Sinh ở chỗ chưa bước vào hôn nhân . Họ nhẹ tay, làm việc kỹ một chút rồi trở lạitính vụt chạc như thường. Trong mấy đoạn trên, có chỗ tôi vạch cho bạn thấy những khía cạnh bi quan, buồn chán của bạn trai.
Khi danh dự đang lên như diều, lòng xuân đầy bích mộng, Nã Phá Luân yêu một thiếu nữ tuyệt sắc, giàu sang tên Désirée. Lúc bị tình ghen ám ảnh, nên dùng trí tuệ trầm nghĩ điều thiệt hơn, dùng ý chí trấn tĩnh tâm hồn để sau cùng tìm lối thoát sáng suốt, bảo đảm được hạnh phúc gia đình. Sống êm đềm trong tay mẹ hiền, bên bóng cha, giữa sự nuông chiều của anh chị, bà con.
Trong gia đình khi phải tiếp khách vì xã giao hay vì công chuyện làm ăn mà thấy chồng nhiều lần trước làm cho khách không hài lòng đủ vì sự quá đơn giản, thì chính vợ có bổn phận giúp chồng để bặt thiệp mà mưu thành công chung. Đến ăn, cách chung, phải chịu bạn trai vào buổi dậy thì ăn mạnh. Hễ ai không giống mình thì cho là bậy rồi độc tài đ àn áp.
Họ thích giao thiệp với bạn gái lắm, nhưng đắc chí khi thấy mình vai u thịt bắp còn bạn gái mang thân liễu bồ. Không phải họ mê ăn đâu, mặc dù có một số ít đôi khi mất miếng lộn gan trên đầu. Oùc mất năng lực tập trung nên đần độn, mù mịt đi không thể chú ý thu thập kiến thức được.
Chúng ta phải xét những quan điểm nầy: họ là người biết chuẩn bị cho cảnh lai sinh, biết yêu nhân loại cách thiết thực, biết vừa sống trầm mặc sâu sắc vừa hoạt động hy sinh cho tha nhân. Tinh thần được ở đúng địa vị của nó là làm chủ thể xác. Thời đại nầy là thời đại khoa học.
Khi mùa yêu đương đang chín họ thề sông hẹn biển, họ gặp gỡ chuyện trò cùng người yêu, sống trong hạnh phúc ái tình cơ hồ như đã yên ổn trong một địa vị với một nghề sống bảo đảm. Có nhiều tâm hồn thú thật với tôi nỗ lực học tập lắm nhưng trí vẫn nghe lâng lâng, hồn cứ trôi lạc vào những mơ mộng, nhất là mộng ái ân. Nếu họ không sửa tật xấu người nhỏ sẽ phải rên siết dưới tay họ và mất mặt với kẻ lạ vì có một thủ lãnh không duyên dáng chút nào.
Đối với học hành, họ cũng dành cho một sức chú ý nào đó vì bị cha mẹ buộc học tập vì khi học tập có những cái vui lôi cuốn nào đó do thầy giáo, bạn lớp hay khung cảnh nhà trường. Nổi một mụn bọc, mặt lớn mặt nhỏ, họ nghe khổ làm sao. Còn bạn trai phần đông đơn sơ.