Đọc sách Tây Đông, người ta hễ nói tới ghen, thì nghĩ đến Hermione trong Andromaque, Hoạn Thư trong truyện Kiều. Một thiểu số bạn trai không hơn gì bạn gái. Những khi nhìn con thơ, họ thấy thấp thoáng hình ảnh người bạn lòng mà ngày xưa nâng khăn sửa trấp cho họ.
Đàn tình của họ không ngân tế nhị bên ngoài nhiều, điều mà bạn gái rất sở trường. Tôi không hoàn toàn đồng ý tinh thần của câu nam nữ thọ thọ bất thân. Nói họ yêu mến các kẻ nầy thì không đúng mà nói họ không yêu thì cũng khó nói.
Người vợ phải tế nhị trọng nể ý kiến chồng. Có một số bạn trai mất bản sắc thành thực lo trao diện thân thể, nô lệ cho ăn mặc. Nhà giáo dục nên cho họ đọc lại sách giúp trí nầy cách lành mạnh như loại sách của Jules Vernes, Telemaque của Fenelon hay Odyssée của Homère.
Họ hết mơ người yêu đến viết thư tình. Tôi chỉ nói họ dễ bị dẫn dụ thôi. Đã đành, họ không còn tha thiết với những đồ chơi của tuổi trẻ như: ngựa cây, ô tô, máy bay, banh da v.
Đầu óc nầy nguy hại. Trên đường tiến hóa ấy, tinh thần lại bị chi phối bởi thủtính , làtính hoạt động theo bản năng. Còn bạn trai lúc 17, 18 tuổi mà thích ăn dữ, ưa hút thuốc, một phần tại những hạch nước miếng phát triển rất nhanh chóng.
Cách một chị em trai đi đâu về thuật chuyện cho gia đình nghe, cho ta biết lối xã giao của hai phái. Nhưng thường nhất là cho tâm hồn họ nhẹ nhõm. Bất tiện họ bẻ miệng ra bất tuyện.
Tôi không nói đầy đủ chi tiết đâu. Còn đa số bạn trai coi vui thú tình cảm là cái bàn đạp để bước ngay sang thú xác thịt nên họ có thể tìm cách đơn độc nhục lạc mà không cần sự trao đổi tâm hồn. Họ không còn muốn làm gì cả.
Tôi ngồi chơi trước cửa gia đình, tôi đi đến trường, tôi vô lớp, tôi đi phố, tôi ở công sở, tôi về thôn quê, tôi lên thị thành, tôi ở nước nhà, tôi sang ngoại quốc, tôi, thưa em, đã gặp bao nhiêu bóng chim xanh đáp cạnh cửa vườn lòng đầy gió dịu yêu đương của tôi. Xin bạn hiểu cho ở đây tôi nói tâm tính tự nhiên. Hiểu như vậy thì óc chú ý rất nghèo ở bạn gái mà giàu ở bạn trai.
Vậy hỡi bạn trai, đời bạn quý báu lắm. Quần áo bị ngắn, chật rất nhiều. Thế là họ có những tư tưởng dạy đời khitính trẻ bắt làm nghịch những điều họ nói.
Nhiều người ta tưởng là vô tư lắm, lôi thôi lắm. Bình tĩnh mà nghiệm xét xã hội, ta thấy đâu đâu cũng có những ngón tay của Satan nhúng vào gieo mầm ác. Họ học đứng chót, họ làm mích lòng thầy, họ phạm lỗi gì đó họ sầu muộn thắm thía.